بارام بهیزایی
ههژدیهاک
[لۆیهک ژبهرخوێن]
بهندی یهکهم
[] ههنووکه ،ههژدیهای زهندهق بهری شهو- زار داپچڕاوترو خورۆشانترل ههموو ڕا- پاڵهوانی پاک نووستووی رۆژی قووتدا وگژهبا بهگرمهی جهخارو مخابنهوه لورا. پاڵهوانی پاک نووستوی رۆژ چاوهکانی ههڵهێنا و، خۆی به مردوویی دییهوه . ههژدیهای ترسێنهری شهوهێدی له سهر پهنجه خزا و خۆی ههتا سهر سینگی ئاسمان ههڵدا . زووترلهمانه- من- داڵاشێکی وههام دیبوو که له سهر کهلاکی خۆی دانیشتبووو لهشینی خۆیاشیوهنی ئهگێڕا . من بیستم که هاواری ئاسمان درزی ئهبرد . خهم به سهرمنا زاڵ بوو و؛ وا ئێستا ئێرهیی به سهرما زاڵبووه . ئهزههرگیزهاواری ئاسمان دڕی خۆم ههڵنهدابوو. منی ههژدیهاک که وا پهتکراوی ئهم پهتهم ، له لوتکهیئهم کێوه، کێوی فره گهورهی ئێجگار بهرز- دهماوهن ! منی ههژدیهاک ، که لهو ساتهوه چارهی رهشم چاوهکانمی بۆدنیا دیتن رشت ههرتاوێ پهتکراوی پهتێ بووم - بهندیتر جه گشت بهندێ- ههرگیزهاواری ئاسمان دڕی خۆم ههڵنهدابووو ئێستا ئێرهیی بهسهرما زاڵ ببوو. دهسا من،پهتی زاری شهتهک دراوی خۆم پساندو دڵی ئێجگار ئازار دیتووی خۆم رزگار کرد؛ جه پهنجهی پێ ههتا تهوقی سهر- من- هاواری ههموو هاوارهکانی خۆم ههڵدا. ئهوسا بوو که ئاسمان درزی برد و؛ به درز بردنی ئاگرێ داییسا - چهخماخه !
پێش له ئێستا – به تهواوهتی – له نشیوه نووستوهکانی ئهم زهوییه چۆڵهدا،بێدهنگی ههتا ههتایی بوو. پاشان ههورهکان جمان- رهش و رووش !– تاریکایی که له نشیوهکانا خۆی حهشار دابوو، به دزییهوه رووانی و- [پاڵهوانی رۆژی، نووستو دی] - له نشیوه دوورهکانهوه سهری ههڵدا. تاریکایی ملی قوت کردهوه و تاریکایی- گهوره و رهش- ههستا و وهکا دێو ، له سهر دوو لاقی خۆ راوهستا. ئهو کاته بوو که ههژدیهای شێتی شهو- زار داپچڕاوتر و خورۆشانتر ل ههموو را- پاڵهوانی پاک نووستوی رۆژی قووت دا !
ئێستا منم ، که پهتکراوی ئهم پهتهم و؛ گژهبایهکه ههڵیکردووه! و ئهبیسم که هاواری منه ههتا دووره دهست ههڵهاتووهو ئاڵاوهته خۆی و، به سهرشانی ئهو شاره نووستوهدا مینا قهمچی داباریوه و گڕی شار بۆ ههمیشه داکوژاوه و وا شهوه که به ههموو بارسایی خۆیهوه ، خۆی به سهر شانی منا داوه .
بهندی دووههم
[] ههی شهو، منی خهمبار رۆژگارێ کابرایهک بووم خاوێن دڵ، که له سنوورێ له سنوورهکانی رۆژوشهوا خانووم بوو . من خاوهنی دهشتێکی کهسک و مهزرایهکی پان وبهرین بووم . له شوێنێ له زهوی و زاری منا بوو که رۆژو شهوتهوقهیان دهکرد . لهم زهوییه کهسکهی منا بوو که گشت بهرهبهیانێ خۆر،به سترانی من وهکا گوڵی سوور دهپشکووت و لهم مووچه سهوز و گهورهی منا بوو که کهمتاکورت فهلاکان،هۆرهکانی خۆیان- لۆسپاس ژ ههوره کۆچهرییه پڕ بارانهکان دهچڕی . کێڵگهی من وهها بووو من لهم کێڵگهدا دهژیام، منی ههژدیها کوژ- منی سهر بهرز- که ماری سێ قهپۆزی وشکاییم سهر شۆڕ کرد و له کانییه کوێرهوه بووهکان جۆگهکانم خسته رێ . بڕوات و نهیهتهوه ههو رۆژهی که یاما شا پێی نایه زهوییهکانی مه . ئهو رۆژهی که باووکی سنوور پارێزم شهرابی سووری بهو پێشکهش کرد و، یامای شهراب ههڵقوڕاندووی ئێجگارخواردوو، ئهوی دوو کهرت کرد ههتا ببینێ خوێن سوورتره یام شهراب . لۆ منێ که پێمگووت : خهفهت بهشت بێ وا ماڵهکانی ئێمهت پڕ لهخهفهت کرد،گوتی به قهمچی لێیدهن و،قهمچی له پێش چاوی خهڵکی کۆڵان وگهڕهک لێدهن و، منیان پهل کێش ئهکرد که دیتم خانووه دارینه باش دامهزراوهکانی ئێمه ئهسووتان !
بهندی سێههم
[] ههی شهو، تۆ رهشتر له ههر شهوی دیکهی و دڵێکم دیت رهشترله رهشایی تۆ و، قهمچییهکی فره بهرز، مینا مارێ دهم داپچڕاو، دهمێ بهرهو من داپچڕاو و پیاوێ قهمچی به دهست ! رۆژ بوو. ههتاو، بهرزو ئاسمان، نزم و جهخار زاڵ و کابرا دهستی ههڵهێنا و دهستی ئهو بهرز بووهوه و کابرا دهستی زیاتر ههڵهێنا و دهستی بهرزتر بووهوه و قهمچیهکهی نێو مشتی تهسکه هێڵێکی رهشی به ئاسمانا هێنا و خۆر که ئهدرهوشایهوه خۆی شاردهوه و قهمچی وهکا مار قهفی خوارد و خهڵک به ترسهوه روانییان – گرژ و، قهمچی هاته خوار- خوێن و! به هاتنه خوارهوهی ئاگر بهر بووه ههزار دهمار !
وواته قهمچی بوو و لهش ؛ لهش له ژێر قهمچیا دابهش .
رۆژ چاوهکانی خۆی لێک نا؛ چما دڵ ئیتر جه سینگی رۆژا له خورپه کهوت و قهمچیهکان دادهبارینه سهر پشتی پیاوێ که ئازاری ئهکێشا- ههرچهن نه ژ قهمچیهکان و! خهڵکێ که کۆ ببوونهوه به یهکتریان دهگووت : ئهمه کێیه که به ههر رووشانێ وروژانێ ههڵئههنجێنێ ؟- دهردهداران ئهبێ لۆی بگرین و خۆیان ئهگریان؛ چما که خاوهن دهرد بوون ! ئیدی قهمچی بوو و لهش و؛ لهش له ژێر قهمچیا بوو و ئاسمانی سهرهونخون له تاو مهرگی رۆژ ئهیگرمان . کابرا قهمچی و قهلبی له ئاسن بوو . من روانیم وله پشت تاریکایی و ئێشهوه یامای قهڕاڵم دی که هۆشیار بوو. ورد روانییه من و هۆشیار بوو. وا - ئهو- مهستی هۆشیاریی خۆی بوو و، له شانهکانی منهوه سوورترین خوێنی من ههڵچبوو . ئیدی قهمچی بوو و لهش و، لهش له ژێرقهمچیا بوو و،ئاسمان به سهر لاشهی رۆژا چارشێوێ رهشی کێشا . ئیدی شهو بوو و گۆرانیی پیاوی مهست! چاوی قهمچی ئیتر لهشی نهدی و، دهستی قهمچی له دووی گهڕا و نهیدیتهوه . وا زهوی نووست و ئاسمان نووستبوو و ههنووکه له ههموو ئهم دنیا نووستوه بێدهنگهدا تهنیا منی ههژدیهاک له گهڵ ئازاری خۆ به خهبهر بووم و دڵی من به بێ فرمێسک ترین چاو ئهگریا. وێسه سوورترین خوێنی من تهنیا ئاگری رۆشنی ئهم دهشته خامۆشه بوو. من روانیمه خۆ که وهک بینی ئاو ئهلهرزم . من روانیمه خۆ که وهکا مار پهپکه دهخۆم . له پهنجهی پێ ههتا تهوقی سهر – من – خۆم دیت که ئێشی بوو و. ئێش له پاوه ههتا سهر له لهشی منا باڵای ئهکرد و، ئێش له دهمارهکانی منا ئهکوڵا و، ئێش له دووی رێی هاتنه دهر دهگهڕا . ناکاو من گرمۆڵه بووم و گشت لهشم تێک ئاڵا و، من ههڵلهرزام و، گشت لهشم ههڵلهرزا و،من خۆم له خۆما رۆ کرد و،من بهرهو ناخی من چووم و ئهو چهل له منهوه- له قووڵایی بوونی منهوه- به تهوس و تهوژمێکی تیژهوه ،دوو مار- وێکهری وروژاو و وشهوش وره بهر – سهریان ههڵدا؛ وهکا خۆ دهرباز کردنی شێتانهی ئاگر و دووکهڵ له چاوهی بێدهنگترین کێوهوه ! رێک وهها – وهکا خۆ دهرباز کردنی شێتانهی ئاگر و دووکهڵ له چاوهی بێدهنگترین کێوهوه – ئیدی دوو ماری گرمێنهر له شانی منهوه سهریان ههڵدا؛ رهش وسوور؛ که خوێن بوو وئازار بوو و. من روانیمه خۆ و فرمێسکم رژاند؛ چما که ئهمانه ماری رق بوون !
ئهوسا من قووڵ تێفکرام. بیرم له وڵاتێ کردهوه دووره دهس وچۆڵ . و هزری من رێی برده وڵاتی دوورهدهس و. من به کێوی کهف و کوڵمهوه جه سهر زهوی پڕ جهخار ههستام که منی له سهرپشتی خۆ راگرتبوو. نوها 'با' ئاڵا دارستانهکان؛ شهپۆلهکان رۆخهکانیان تێک ڕمان؛ ئاسمان گرماندی و ههورهکان گریان؛ دنیا به ژانهوه روژێ نوێ زا و – من بهرهو وڵاتی دووره دهس دهچووم .
بهندی چوارهم
[] ئهز بهرهو دیاری دووردهس دهچووم ههتاکوو ماریهلی دهروونم به خاکی تاریک بسپێرم ، نووکه مهلی ستران به خهمان بێژی رۆژ له داڵدهی فڕی بوو و،پیاوێ که دڵی خهمبارانه لێی ئهدا مارانی دهروونی بهرهو گۆڕی دهم داپچڕاوی دیاری دوور دهبرد . ههی شهو تۆ چاودێری چیت بهگرمهی ههورهکانت و توڕهییت؟ ئهو کابرا به کؤڵه کهسهری خۆیهوه له رێ نهناسراوهکانهوه رۆیی . له زهوییه نووستوه کپهکان تێپهڕا و، زهوییه نووستوه کپهکانی تێپهڕ کرد . ئهو درێژهی رێی بهکۆڵه کهسهری خۆیهوه بڕی و؛ له رێدا سترانێکی بێ سزای نهچڕی. رۆیی ههتا به ووشکه وڵاتی دووردهس گهیی . ئهو دیاری دووری دی که تهپ و تۆزی له پێش چاوی خۆ لائهدا ههتا باشتر سرنجی ئهو بدا و،دیتی که دهمی گۆڕی دهم داپچڕاوی ئهو زیاتر داپچڕا . کابرا گازندانه گازی کرد که ئهی گۆڕی ترسێنهری چۆڵ! من مانوویهکی مهینهتبارم و هاتووم ههتا مارهکانی دهروونم به تۆ بسپێرم . ههنووکه ورد بڕوانه من و بڕوانه که زهوی تۆ مارهکانی من گل ئهداتهوه؟
گۆڕی چۆڵی ترسێنهر زاری خۆی کردهوه و گووتی: من مارهکانی تۆم به بێ تۆ ناوێ . من هیچ مارێکم به بێ شانمار گل نهداوهتهوه و هیچ پیاوێ نهیتووانیوه مارهکانی دهروونی پێش له خۆی به خاک بسپێرێ .
کابرا گازندانه گازی کرد: ههی گۆڕی چۆڵی ترسێنهر ! تۆ بۆ مارهکانی من گل نادهیتهوه؟ بۆ مارهکانی منت بێ من ناوێ؟ ئاخۆ مارهکانی من بۆ ههمیشه بهسهر شانی منهوه ئهمێننهوه؟ و تۆ مانوویک مانووتر دهگهڕێنیتهوه؟
گۆڕی زهندهق بهری چۆڵ پێچی له خۆ دا؛له زهوی ووشکهوه گژهبای تنووک بهرز بووهوه و شهوی رهش ههستا . کابرا گهلێ گوێی ههڵخست وهیچ وڵامێکی نهبیست !
ههی شهوتۆچدهگرمێنی به جمیانی توڕهی ههوره رهشهکانت؟ ئهو کابرا گازندانه گازی کرد: تف له رێگه پێوراوه بێ بایهخهکان! – و ههزار ساڵ دواتر، کابرایهک که له رێگهیهکی دوورهوه تێ ئهپهڕا به دهنگی بهرز گریا .
کابرا به خۆی گووت من بهرهو شاری نزیک ئهچم . من لهوێ ژ بۆ خۆم خانووێک ئهئاڤرێنم و بهرهو شاری نزیک چوو ههتا لۆ خۆ خانوو بینا بکات . ههی شهو تۆ چ دهگرمێنی به جمیانی ههوره رهشه گرمێنهرهکانتهوه؟ ئهو کابرا به کۆڵه کهسهری خۆوه له لاڕێ له خۆڕا شاراوه و نهشاراوهکان تێپهڕا و؛ له لا ڕێ له خۆڕا شاراوه و نهشاراوهکان تێپهڕا . ئهو گشت رێگهی بهخهمی گرانی خۆیهوه بڕی و؛ له رێدا سترانێکی بێ سزای نهچڕی . رۆییشت تا وهکو بهشاری نزیک گهییشت . ئهو شاری نزیکی دی که خامؤش بوو و دروازهی قاییمی شاری دی که دهکرایهوه .کابرا گازندانه گازی کرد : ههی قاییمه دروازهی ئاوهڵا ! من مانووێکی مهینهتبارم و هاتووم ههتا لهم باژێڕه لۆ خۆم خانووێک بئاڤرێنم . نهۆ تۆ ورد له من بڕوانه و بڕوانه که ئاخۆ شاری تۆمن به ماره کانی دهروونمهوه گل ئهداتهوه؟
قاییمه دروازهی ئاوهڵا دهمی کردهوه و گووتی : له شاری مه مارهکان کهم نین و،خهڵک خۆراکی یهکدین و، مارهکان و مرۆڤهکان خۆراکی زهوین و،زهوی گۆڕێکی زهندهق بهری ههڵۆڵ . من سێ جار له سهر یهک ئهڵێم : تۆ خۆراکێ باش لۆ مارهکانی شاری مهی .
کابرا گازندانه گازی کرد: ههی قاییمه دروازهی ئاوهڵا ! من نه هاتووم ههتا خۆراکی مارهکانی شاری وه بم . من له رێگهی دوورهوه هاتووم وهاتووم ههتا لێره بۆ خۆم چاوه خانووێک بینا بکهم . ئاخۆ شاری تۆ من به مارهکانی دهروونمهوه گل ئهداتهوه ؟
قاییمه دروازهی ئاوهڵا هاته یهک و بهسترا . به سهر شاری نزیکهوه ههوری تنووک خێوهتی ههڵداو شهوی رهش سهری گرسا . کابرا گوێ راگرانه ما و هیچ وڵامێ به گوێیا نهدرا .
ههێ شهو تۆ چ دهڵێی به زاری ههڵۆڵی بێ هاوارتهوه؟ئهو کابرا گازندانه گازی کرد : تف له رێگه پێوراوه بێ بایهخهکان ! و سێ ههزار ساڵ دواتر، ئهوهی که له رێگهیهکی دوورهوه تێئهپهڕا به دهنگی بهرز گریا .
بهندی پێنجهم
[] سا من دیسان به باره جهخارهکانمهوه ملم له رێی خۆ نا و ،له درێژهی رێگهی درێژی خۆما ، ماره لاسارهکانی دهروونم به لێدانی شمشاڵی شووانیی دهکرده خهو و، جار بوو که خۆ له گهڵ مارهکانی دهرونما چاووم دهچووه خهو و؛ من رێم دهپێوا ؛ کوێره ڕێ تهسکه بێ کهڵک و بێ ئهنجامهکانم له ژێر پێ نا، پێچهڵاو پڵووچی رێگهله نووستوه کپه کانم له پاوه دا . گشت قۆرته ڕێ یان داوێنه یام رهوهزێکم تێتهقان ! من له شاری کوێران تێپهڕام و له قهڵاتی خامۆشان.من له قهڵای حهوبهند وکهنداڵی بهر بهندئاوی زنجیر تێپهڕام . من ههموو ئهم شارانه گهڕام. من له رێی خۆدا دیتم که گشت چتێ له گهڵ چتی دی به شهڕ دێ. گشت رووناکایی له گهڵ تێکڕای تاریکایی وگشت بهزینێ له گهڵ گشت بهزاندنێ . هاوارله گهڵ بێدهنگی و خهفهت له گهڵ شادی.[ منم دی - منیش – له گهڵ خۆ بهشهڕ دێم ] و رۆژێ، ئهو حهلهی که به رێگهیهکدا دهڕۆییشتم،کوێرو تهسک و بێ بایهخ و بێ ئهنجام و - شمشاڵی خۆم به ژانهوه ئهژهند- له رێگهدا- من - ناکاو راوهستام . روانیمه ئاسمان که بهر بڵاو وبێ بڕانهوه بوو. روانیمه رێگهی خۆم که له دڵی بێ بڕانهوهییدا ون ببوو . من راوهستام و، روانیمه ئهم دووانه و له گهڵ عهرزی ژێر پێما ههڵ لهرزام . له دڵی خۆما گووتم : ئاخۆ من رامکردووه؟ وله ئاسمانا ههوری مهینهت ئهڕوی و، هاواری ئازارم ههڵدا: من بۆچ ههڵاتووم ؟ و له ئاسمانهوه ههوری جهخار ئهباری.ئهوسا من شمشاڵی شووانیی خۆم بهدهسته زبرهکانی خۆ شکان و وا ماره نهوسنهکانی لهشم به خورۆشهوه راپهڕان. من گووتم بهرهو شارهکهم که له دادپهروهری بێ وهرییه دهگهڕێمهوه و ، و نووکه له سای دیواره بهرزهکانی شارهکهمدا بووم که لهوا داد پهروهری نهبوو !
بهندی شهشهم
[] ئهمه شار بوو! من روانیم . ئهمه شار بوو که شڵهژا بوو، پڕ له مرۆڤی ناساخ ودارماڵی ئازارهکان و ئهوان خهڵک بوون،پێکهوه نووساو وهکا دهنکهکانی زریزهیهک و! ئهوان دهگریان . چما دهردهداران بوون . من روانیمه ئهوانهی چڕو چاویان خوێناوی بوو و، له حاس من بڵاوهیان کرد . روانیمه ئهوانهی مینا شێت هاواریان ئهکرد ویارمهتی دهریان هیچ بوو و! دیتم ههڵاتنی بیلبیلهی خهڵکان ، له حهنای کاروانی سبهی رۆژا؛ که وریایی دهری نادیاری پڕتاو- سات به سات – به لورهی ترسێنهر، دههۆڵی خامۆشیی ئهکوتا ! له شارا بای تا و یاو ئهیدا له ههر کهس که تێدهپهڕا و ، قهمچیهکم دی که بهرز بووهوه و بهرزتر و،له سهر پشتی شاری مانوو نیشتهوه و ، سهر له نوێ! هاوارێکم بیست که گووتی: وهی لهو کاته و! دیوارهکان بهم هاواره رووخان وپیاوێ سینگی خۆی ههڵدڕان با بڕوانێ که دڵی تێدایه یام نا و- بوو و خورپهی ئهدا و؛ئهو یهکه دهماری شهو کرد با بڕوانێ که خوێنی تێدایه یان نا و- تێیدا بوو و سوور بوو ! هیچ کهس منی نهناسی و من هیچکهسم نهناسی . پاشان تاریکی گرسا ودیتم داڵی شهو له سهر کهلاکی شار نیشتهوه و من لۆ ئهم ههمووه ، فرمێسکم نهبوو،له تاریکیدا- له مژی لێڵی تاریکیدا- زنجیرێکم دی ههڵواسراو و ئهم زنجیره به منی گووت : ههی ههژدیهاک که رهنجی تۆ پڕشکۆیه ! وردتر بڕوانه من و باشتر ووتهی من له گوێ گره ؛ چما که من له تۆ به تۆ نزیکترم . بهرهو قهڵای ههره بهرزی شێت بڕۆ که وا گهردنی بهرز گرتووه – یامای قهڕاڵ وا لهوێیه . ئهو بهتۆ ئهڵێ چ دهقهومێ و،وا من بهرهو قهڵای ههرهبهرزی شێت دهچووم که گهردنی خۆی رێک گرتبوو . گهییشتم و روانیم که ئهمه کهسکه مهزرای منه که بنجی گشت گیایهک له زهوییهکهیدا مردووه و ، قهڵایهکی تیا رواوه ئێجگار بهرزوشێت و؛ هاوارم کرد !
بهندی حهوتهم
[] ههی شهو، منی دهردهدار بهرز هاوارم ههڵدا . ئهوه قهڵای شێتی بهرز ئاوڕی دایهوه ؛ کابرایهکی دی بچووک و ورد؛ ههموو ههرا و هات و هاوار. قهڵای بهرز ، شێتانه پێکهنی و ههژدیهاک له سهر بانی قهڵا یامای قهڕاڵی دی که پێدهکهنی :
- منم شا یاما که مردن له حاسم کۆڵی دا ! من داهاتووبینانم ههس،شهراب و ههنگوینی ئهوان له سهر منه و چاره سهریهکانی من له سهر ئهوان . ئهوان گووتویانه سبهینێ گژهبایهکی سارد ههڵدهکا که هیچ چتێ بهرگهی ناگرێ . زهوی پاک ئهماڵێ و ههر چی بوونهوهره ئهمرێنێ ههتاکوو بێداد نهمێنێ و بنجی گشت ناحهزێ بڕزێ . من که نیم و گووتم قهڵایهک ئهئاڤرێنم به چهشنێ قاییم که نینۆکی کڕێوه نهیکڕێنێ و بهرزاییهکهی پای مهرگ بسوێنێ و ئهوا ئاڤراوهترین قهڵام ئاڤراندووه . من ژنان و گاڵته چیان و وهستایانی باشترین ساز و شهرابم هێناوهته ئهم قهڵایه . من قهڵای خۆم به لاوان و شیرین دووان و رهسهن پیاوانی پۆشته وپهرداخ و گهوههری سهوز و سوور خهمڵاندووه و جهخارم ههتا پشت دیوارهکانی ئهم قهڵایه راو ناوه . ئهوان ئهڵێن - [خهڵکی ئهم شاره دهڵێن ]- ههی شا یاما که ئهوهی بتهوێ ههته، ئێمه بۆ قهڵا بهرزهکهت راگوێزه و له سارده سهرمای مهرگ بمانپارێزه و من لۆیان ئهکهنم و دهڵێم : مهرگ گهلێ شیرینه بۆ ئهو کهسهی ههرگیز شادی نهدیتووه !و...
ههژدیهاک شێتانه ئهگرمێنێ : ههی شا یاما مهگه تۆ شادیت به کهس هێشتهوه ؟و...
شا یاما پێدهکهنێ و دهڵێ : من دابهشکهری شادی لهناو خهڵکا نیم- ههی ههژدیها کوژ، لۆ من و شایهنی من تووانینه ، که قهڵای بهرزی خۆ دامهزرێنم و به مهزنانی حهوت بنهماڵهی ههڵبژارده بیڕازێنمهوه . هۆی – که دوور بی و دیتنت نهبێ؛ خۆزگه له تۆ باس نهکرایێ و نهمبیستایێ؛ ئهرێ لهم رووناهیه ناکاوهی لێڵه رۆژدا،ئهوه چییه له سهر شانهکانی تۆ؟ نا- من ئیتر له گهڵ تۆ نایهمه گۆ ! من به سهر شانهکانی تۆوه چتێ دهبینم که تاکوو ئێستا نهمدیتبوو؛ دوو ماری رهش و سوور و بێ ئۆقره! له نووسراوه کهونینهکانی ئێمهدا پیاوانی وهکا تۆیان به دێو ناو برده کرده .
ههژدیهاک چووهوه بهخۆدا و پێچی له خۆ دا و، به گشت هێزی خۆ له ناخی ئێسکهوه بهرزترین هاواری ئازارهکانی ههڵدا: من که نهمویستبوو دێو بم ! من که نهمویستبوو دێو بم! و – پێنج ههزار ساڵ دواتر،ئهوهی که ههمیشه له رێگهیهکی دوورهوه تێئهپهڕا- به هات و هاوارێکی شێتانهوه گریا .
وا ههژدیهاک هاواری ئهکرد: له پشت دیوارهبهرزهکانی قهڵا؛ له چۆڵگهیهکی تاریکا،له داوێنی کێوێکا که فره بهرز بوو،له ژێر بارسایی ههورهکانا که قوورس بوون و ، قهڵا وهکا شاخێکی خهو لێ کهوتوو خامۆش بوو !
بهندی ههشتهم
[] ههی شهو تۆ زهریا وهبیر من دێنیتهوه،ئهو کاتهی که وهکا تابورێک- [به سهرکردایهتی رک]- هێرش دهباته سهر رۆخهکان و به سهریانا زاڵ ئهبێ . تۆ کڕێوهم وهبیر دێنیتهوه ،که رهشه و سهخته و زهختێنهره و زهوی رادهماڵێ له ههرچی بوونهوهره!- من چوومه بهر کونی ئهشکهوتێ که کڕێوهی تیا نووستبوو و ؛به هاواری ترسی خۆ رامچڵهکاند که وهره ئهمه من ! وههنووکه با رهشی مهرگ ، مهرگه بای زاڵم وزاڵی گشت بوونێ راماڵ،به گهورهیی ترسێنهری خۆی رووباری من راوهستا بوو. دووکهڵینێکی پێچ له خۆ دهر و گهشهکهر،که بێ پشوو زهوی ژێر پێی منی ئهڕنی! سا چاوم لێ قونجاند و تێم چریکاند: بڕوات و نهیهتهوه ئهو کات و شوێنهی که به خۆشهویستیی دوو کهس بوونم پای گرت ههتا بکهوێته سهر رێگای قین . بڕوات ونهیهتهوه ئهو کات و شوێنهی که هاتمه دنیا . بڕوات ونهیهتهوه ئهو کات و شوێنهی که ماری سێ قهپۆزی قاقڕیم تێشکاند تاکوو ئێرهیی له جهرگی ناپاڵهوانانی پیلانگێڕا بنج داکوتێ. بڕۆیت و نهیهیتهوه با دێوی کڕێوهکهر-ههگه ههوهڵ کهس نهبم که به رکی خۆ دهیهاڕی؛ که لۆ من مهرگی خزمان، بهم سووکایهتیهی که تۆ مهبهستته ، نهدیتن چاتر؛که دیتنی رهنجی هیچ بوونهوهرێکم پێ ناکرێ. لێم تێبگه که به پێی خۆم هاتووم !
ئهوسا ئهو- با مهرگی ئێجگار تووڕه- زاری ههڵپچڕی و بهو چهخماخه گرمێنهرهیهوه بهمنیگووت:ههیههژدیهاک، تۆ ئاڤراوی ههتا تهنیایی به تۆ تاقی بکهنهوه و، ئازار به تۆ تاقی بکهنهوه و، رهنج و دهرد به تۆ ههڵسهنگێنن،ئهو- کڕێوهی رهش و سهخت و زهختێنهر- به منی گووت : ههی ههژدیهاک، تۆ نامری،تۆ نامری ههی ههژدیهاک،مهگهر ئهو ساتهی شا مایا مردبێت![ من تێفکرام] ههنووکه ئاسمانی دهم بهیان بێدهنگه .[من روانیمه ئهم بێدهنگیه. ئهو پهلهوهره سپی باڵهی که رای دهکرد ؛ روانیمه ئهم دوا باڵنده]و ئهو وهکا چهخماخه گرماندی : لهم بێدهنگیهدا چتێ ههیه که باڵ ئهکوتێ- [ ئهمه دڵی من بوو]. وا ئهو دووکهڵ رهنگه بێ بڕانهوه [ لهودا گرد و کۆی گشت ههڵکرده ههڵمهت بهرهکان ] وهکا وشترێک و گامێشێک و بهرازێک وگورگێکی رهوهک،به لهز بهم شانه و شانی منا تێپهڕی و،به شێوهی کڕێوه و بۆران و رههێڵه و تهرزه رووی له شار نا – [ لۆ خهڵکێ که درگاکانی قهڵای بهرز به روویانا داخرابوو] – گرماندی و لرفاندی و باراندی ، ماڵ وێرانکهر و زهوی دڕ ! من دیتم که دار بائهم و ههنجیر بنجی خۆیان له بیر بردبوو و پیاوێ بێ ئهسرینیی خۆی ئهنێژا و ، دیتم چلۆن مهرگه بای تیژ پای زارچای، وهکا ههشت ئهسپی رهش و ههشتا ئهسپی رهش و ههشت سهد ئهسپی رهش- کۆڵانهو کۆڵان- له دووی خهڵکی راکهر غاری ئهدا و ، دیتیشم چلۆن دڵی ژن له شوو ههڵکهنرا و، خۆشهویستیی برا له گهڵ برا فهوتا و، پێوهندیی دۆست له گهل دۆست پسا و، ههر وهها چلۆن شیوهنی فراوانی شینگێڕان نهبیسترا و؛ لاڵانهوهی پڕسۆزی دایکێ ئهژنۆ شکاو لۆ ژیانی جگهرگۆشهی- به رووخسارییهوه بوو به سههۆڵ و ، چلۆن گریانی شیرهخۆرهیهک بێ وڵام ما ! پاشان دهلاقهکانی ئاسمان بهسترا و؛ زهوی زاری داپچڕا و، ئیتر دڵهکان نهتهپی و خوێن سوور نهبوو و، دهستهکان ئاوهڵا بوو و، چاوهکان بهسترابوو و، فرمێسکهکان قهتیس مابوون و، بای مهرگ زالتر له گشت ! ئیتر کهس ئاخێکی ههڵنهکێشآ و سترانێکی نهبیست و تیشکێکی نهدی و،ئازارێکی نهچهشت و، کۆتێک له ئهو به ئهو نزیکتر نهبوو. من گریام و دیتم کارنامهی رێگهکان پێچرایهوه و، لهشی رازهکان ژاکان . کانیاوه کان داپۆشران و، سنوورهکانی دهشت وهرگهڕان و، خۆشهویستی نهما و، پهلهوهرێ نهبوو و، سترانێ نهپشکووت و، دهلاقهکانی ئاسمان بهستران و؛ دهلاقهکانی ئاسمان بهستراو ، دهلاقهکانی ئاسمان بهسترا و، بهسترا و،بهس !
بهندی نۆههم
[] کۆتایی هاتبوو، کڕێوهی رهش و سهخت و ترسێنهر کۆتایی هاتبوو .ههی شهو، تۆ کڕیوهیهک وه بیر من ئهخهیتهوه که کۆتایی نییه .
ههنوکه من وام له بیر باژێڕێکا که وا بزا ههرگیز نهبووه و،خهڵکێ که ئهڵێی ههرگیز نهژیاون و، دیتم که داڵی شهو له سهر لاشهی شار ههستا و، من ههستام. به کؤڵه کهسهری سهرشانی خۆ له سهر زهویێ پڕ جهخار که منی له سهر پشت راگرتبوو ههستام و، نووکه رووبهرووی شا یاما بووم؛ له ناو چاک بهلادا کراوانی وی و مارهکانی من فیشکه فیشک، پهلهی ژار هشتنیان بوو- [ من چووبوومه ئاقار شا یاما ] – وئهو پێدهکهنی نزارو منی دهکزاند :
- به ژاری کام مار تۆ من ئهمرێنی؟ هیچ گهزینێ له ماری ژیانی منا کار ناکا، من خۆم سهرتا پا ژارم !
ههنووکه مارهکانی من له فیشکه کهوتبوون ! تۆ قهتت نهدیوه مارێ که خۆی بگهزێ و، مارهکانی من خۆیان گهستبوو و ژاری خۆیان کردبووه لهش خۆیان و،وا له فیشکه فیشک کهوتبوون . گووتم ههی یامای خۆگر ، دهسا تۆ من بکوژه !
شا مایا ئیترپێنهکهنی . پێنهکهنی و گووتی: من داهاتوو بینانم ههیه و چارهسهریهکانی من لهوانهوهیه . ئهوان گووتویانه - به منی سهر بهرزیان گووتوه- ههگه تۆ بمرێنم ، خۆیشم دهمرم . من تۆ ناکوژم ههی ههژدیهاک . من هانجی باژێڕێ بینا ئهکهم و باژێڕگهلێ و. خهڵکێ ئهڕژێنمه ناویان بهرهی ژنان و گاڵتهچیان و داهاتووبینان و مهزنان ودهس پهروهردهکان، من کۆیله گهلی دیکه دهئاڤرێنم- ترساو له ژاری زبانم، که له ژێر رکێڤی خۆم و چزووی پۆڵایینی شیرا بن - با سهر بزێوی نهزانن و، باشتر فرمانهکانی من بهڕێوه ببهن .
منی ههژدیهاک به ژانهوه سهری خۆم داخست و،به ژانهوه سهرم ههڵهێنا؛ به جهخاری فرهی خۆوه روانیمه ئهوو ئهوسا گشت لهشم بووه هاوارێ :ههی یامای خۆگر، من له گهڵت به شهڕ دێم !
پاشان منی تهنیا بووم که به سهر پهنجه سهختهکانی خۆبن قهڵای بهڕزم ههڵئهکۆڵا. ههنووکه پاڵهوانی رۆژ ویستبووی سونگ بهاوێ و، لایهنی شهڕکهری شهو مهتاڵی ههڵهێنا بوو.دیتم که ههڵکۆڵانی بناخهی قهڵا دهستهکانی پێویسته ودهستی من دهستهکان نهبوو و، شهڕکهری شهو ئهیگرمان : که من ! هیچ بنچینهیهکی قهڵای بهرز بهسهر پهنجهی من ههڵۆڵ نهبوو و . قهڵای بهرز قاییمتر بوو، قاییمتر بوو لهوهی !
بهندی ده هه م
[] ههنووکه ئهمه منم ، بهم بهرزاییهوه راوهستاو،نیگام رێ دهکا و شارهکان له ژێر پێمان. له شارهکانا مردووهکان ئاڤراوترین قهڵاکان دهئاڤرێنن ، لێک دهڕوانن بێدهنگ و، له دڵهوه لێک ماڵئاوایی دهکهن و، له ژێر هاواری ئهو قهمچیهدا بێدهنگن . ههتاوی مردووهکان تاریکه و شا یاما خاوهنی ئهم ههرێمهیه و،گرمهی ههوری ئاسنین تهنیا چهخماخهی شاری مردووان . ئهوسا من دهچمه پێشهوه و هاوار ئهکهم : وهی له قهمچیهکان چما دهپسێن و وهی له قهڵا بهرزه کان چما رماون . منم ههژدیهاک که زارۆکی ئازاری زهویم و؛منم که هاوارم له پشت ساڵانهوه بهرزه . منم که چهنا ساڵه ئهم رهشمارانه به شان ههڵدهگرم و لاشهی خۆم - که کزهی لێ کهوتووه - لهم رۆ بۆ ئهو رۆ رادهگوێزم و ،ئهمه هاواری تاڵی زهوییه که پێتانی دهڵێم : وهی له قهمچیهکان چما دهپسێن و وهی له قهڵا بهرزهکان که رماون ! زهوی دهڵێ : ههی سهرشۆڕ، له سهر پشتی من قاییم راوهسته که لهرزی جمگهکانی تۆ من دهلهرزێنی . ئهو دهڵێ ؛ ههی پشت چهماو ، تۆ زارۆکی زهویت ،مههێڵه پێش لهوهی بهره و ئامێزی من بگهڕێیتهوه ، دڵی خۆت ببێته ئهشکهوتی مهرگ ! ههی پیاو بهرز بڕوانه ،بهرهو ئاسمان وبڕوانه که ههوری قهمچیهکان ئاسمانی داپۆشاوه . من هاتووم ئاسمان – وا رهش ههڵگهڕاوی قهمچیهکانه – وه بیرت بهێنمهوه ! داد لهم بێداده ؛ سهرشۆڕیی دوور بێ له گیانت ؛ ئاخۆ ناوی کامرانیت بیستووه ؟ ئاخۆ ناوی گهوههرانێ وهکا شادی و روونی و دادپهروهری و خۆشهویستیت ههرگیز بیستووه ؟
ئهمه بووهاواری من ،که ههرگیز وڵامێکی وهرنهگرت.چما روانیم که چاوهکان بهبێ تووانی دیتن ئاوهڵان و گوێکان بهستراون . ههی شهو ، تۆ له چ دهگهڕێی له لمستانی ووشکی ئاسمانا ؟ هاواری من به بهردهمیانا تێپهڕی و ئهوان ماق ومات ! پاشان یامای خاوهن دهسهڵات ئهبینم که له بهرزایی قهڵاوه هاوار ئهکات : منم خاوهنی ئهم ههرێمه و مه چهنا سهدهیه مردووین ! دهسا من راستتان پێ ئهڵێم . من له ئاسمانهوه نیشانهگهلێکم بۆ ئێوه هێناوه . نیشانهی پاداشی چاکه و نیشانهی سزای خراپه . له نیشانهکاندایه که کابرایهک بۆ لاتان دێ ، ناشیرین و رهسهن مار، خۆراکی ئهو مێشکی ئێوهیه . له زبانیا ژارێ دهبینرێ که تیژترین ژاره و له ووتهیا جادوێک بهدی دهکرێ که فریودهرترین جادووه. من له ئاسمانهوه نیشانهم بۆ ئێوه هێناوه . نیشانی وردکه زێڕو نیشانی قهمچیهرهشهکان ! لهم نیشانانهدا هاتووه که ههر ووتهیهک نهێنیهکی دوو لایهنهی تێدایه که مینا زهریا لێک دهچن و وهکا زهریایش لێک دوورن ! له نیشانه تاڵه ئاکام شهڕهکانا هاتووه که : وهی له وهی به هاواری ، مردووهکان بلهرزێنێ ؛ چما قهمچیهکان قاییمترن و وهی لهوهی زمانی ههژدیهایه ؛ چما من زنجیرم لۆ دهست و پێ ئاڤراندووه . ئهمه فرمانی خاوهن دهسهڵاتتانه : ئهو پهت کهن . به توندترین کۆت و بهند !
پاشان قهمچیهکان دێنه خوار و مردووهکان ههڵدهستنه سهر پا و بهرهو ڕووی من هوروژم دێنن و له پێش ئهوانهوه ئاسنی ئاسنگهرێ ، که وردکه زێڕله پهنجهیدایه و دێوی شهو به بۆڵهبۆڵ ئهگات و من چاو ئهقونجێنم و شهو سێبهرم بۆ دهکات و من به ژانهوه چاوهکانم ههڵبڕی و خۆم لهم زنجیرهدا دی که شا یاما منی پێ پهت کرد بوو . له سهر ئهم کێوه ههره بهرزی ئێجگار گهوره – دهماوهن ! و زنجیرم له خۆ به خۆ نزیکتر دی .
بهندی یازدهههم
[] ههنووکه ئهمه منم ، که ئهم کێوهم ناوهته سهر شان و، له ژێر پاما شارێک و خهڵکان نووستوون . مردووان ، ههتاههتایی له خهودان و من له گهڵ گرمهی بێدهنگی خۆدا تهنیا ماومهتهوه. بیری ئهو مهرگه با کڕێوهکهره دهکهومهوه که پێی گووتم : ههی ههژدیهاک تۆ نامریت . مهگه ههوهی که یامای ئاڤرێنهر مردبێت و! - شهو دهبینم که به گشت قورسایی خۆیهوه خۆ ئهدا به سهرما و ، من هێشتا ههر زینووم !
کۆتایی نووسهر1338
پێداهاتنهوهی 1340
وهرگێڕ29/2/1381
ههتا 11/3/1381
ههژدیهاک
[لۆیهک ژبهرخوێن]
بهندی یهکهم
[] ههنووکه ،ههژدیهای زهندهق بهری شهو- زار داپچڕاوترو خورۆشانترل ههموو ڕا- پاڵهوانی پاک نووستووی رۆژی قووتدا وگژهبا بهگرمهی جهخارو مخابنهوه لورا. پاڵهوانی پاک نووستوی رۆژ چاوهکانی ههڵهێنا و، خۆی به مردوویی دییهوه . ههژدیهای ترسێنهری شهوهێدی له سهر پهنجه خزا و خۆی ههتا سهر سینگی ئاسمان ههڵدا . زووترلهمانه- من- داڵاشێکی وههام دیبوو که له سهر کهلاکی خۆی دانیشتبووو لهشینی خۆیاشیوهنی ئهگێڕا . من بیستم که هاواری ئاسمان درزی ئهبرد . خهم به سهرمنا زاڵ بوو و؛ وا ئێستا ئێرهیی به سهرما زاڵبووه . ئهزههرگیزهاواری ئاسمان دڕی خۆم ههڵنهدابوو. منی ههژدیهاک که وا پهتکراوی ئهم پهتهم ، له لوتکهیئهم کێوه، کێوی فره گهورهی ئێجگار بهرز- دهماوهن ! منی ههژدیهاک ، که لهو ساتهوه چارهی رهشم چاوهکانمی بۆدنیا دیتن رشت ههرتاوێ پهتکراوی پهتێ بووم - بهندیتر جه گشت بهندێ- ههرگیزهاواری ئاسمان دڕی خۆم ههڵنهدابووو ئێستا ئێرهیی بهسهرما زاڵ ببوو. دهسا من،پهتی زاری شهتهک دراوی خۆم پساندو دڵی ئێجگار ئازار دیتووی خۆم رزگار کرد؛ جه پهنجهی پێ ههتا تهوقی سهر- من- هاواری ههموو هاوارهکانی خۆم ههڵدا. ئهوسا بوو که ئاسمان درزی برد و؛ به درز بردنی ئاگرێ داییسا - چهخماخه !
پێش له ئێستا – به تهواوهتی – له نشیوه نووستوهکانی ئهم زهوییه چۆڵهدا،بێدهنگی ههتا ههتایی بوو. پاشان ههورهکان جمان- رهش و رووش !– تاریکایی که له نشیوهکانا خۆی حهشار دابوو، به دزییهوه رووانی و- [پاڵهوانی رۆژی، نووستو دی] - له نشیوه دوورهکانهوه سهری ههڵدا. تاریکایی ملی قوت کردهوه و تاریکایی- گهوره و رهش- ههستا و وهکا دێو ، له سهر دوو لاقی خۆ راوهستا. ئهو کاته بوو که ههژدیهای شێتی شهو- زار داپچڕاوتر و خورۆشانتر ل ههموو را- پاڵهوانی پاک نووستوی رۆژی قووت دا !
ئێستا منم ، که پهتکراوی ئهم پهتهم و؛ گژهبایهکه ههڵیکردووه! و ئهبیسم که هاواری منه ههتا دووره دهست ههڵهاتووهو ئاڵاوهته خۆی و، به سهرشانی ئهو شاره نووستوهدا مینا قهمچی داباریوه و گڕی شار بۆ ههمیشه داکوژاوه و وا شهوه که به ههموو بارسایی خۆیهوه ، خۆی به سهر شانی منا داوه .
بهندی دووههم
[] ههی شهو، منی خهمبار رۆژگارێ کابرایهک بووم خاوێن دڵ، که له سنوورێ له سنوورهکانی رۆژوشهوا خانووم بوو . من خاوهنی دهشتێکی کهسک و مهزرایهکی پان وبهرین بووم . له شوێنێ له زهوی و زاری منا بوو که رۆژو شهوتهوقهیان دهکرد . لهم زهوییه کهسکهی منا بوو که گشت بهرهبهیانێ خۆر،به سترانی من وهکا گوڵی سوور دهپشکووت و لهم مووچه سهوز و گهورهی منا بوو که کهمتاکورت فهلاکان،هۆرهکانی خۆیان- لۆسپاس ژ ههوره کۆچهرییه پڕ بارانهکان دهچڕی . کێڵگهی من وهها بووو من لهم کێڵگهدا دهژیام، منی ههژدیها کوژ- منی سهر بهرز- که ماری سێ قهپۆزی وشکاییم سهر شۆڕ کرد و له کانییه کوێرهوه بووهکان جۆگهکانم خسته رێ . بڕوات و نهیهتهوه ههو رۆژهی که یاما شا پێی نایه زهوییهکانی مه . ئهو رۆژهی که باووکی سنوور پارێزم شهرابی سووری بهو پێشکهش کرد و، یامای شهراب ههڵقوڕاندووی ئێجگارخواردوو، ئهوی دوو کهرت کرد ههتا ببینێ خوێن سوورتره یام شهراب . لۆ منێ که پێمگووت : خهفهت بهشت بێ وا ماڵهکانی ئێمهت پڕ لهخهفهت کرد،گوتی به قهمچی لێیدهن و،قهمچی له پێش چاوی خهڵکی کۆڵان وگهڕهک لێدهن و، منیان پهل کێش ئهکرد که دیتم خانووه دارینه باش دامهزراوهکانی ئێمه ئهسووتان !
بهندی سێههم
[] ههی شهو، تۆ رهشتر له ههر شهوی دیکهی و دڵێکم دیت رهشترله رهشایی تۆ و، قهمچییهکی فره بهرز، مینا مارێ دهم داپچڕاو، دهمێ بهرهو من داپچڕاو و پیاوێ قهمچی به دهست ! رۆژ بوو. ههتاو، بهرزو ئاسمان، نزم و جهخار زاڵ و کابرا دهستی ههڵهێنا و دهستی ئهو بهرز بووهوه و کابرا دهستی زیاتر ههڵهێنا و دهستی بهرزتر بووهوه و قهمچیهکهی نێو مشتی تهسکه هێڵێکی رهشی به ئاسمانا هێنا و خۆر که ئهدرهوشایهوه خۆی شاردهوه و قهمچی وهکا مار قهفی خوارد و خهڵک به ترسهوه روانییان – گرژ و، قهمچی هاته خوار- خوێن و! به هاتنه خوارهوهی ئاگر بهر بووه ههزار دهمار !
وواته قهمچی بوو و لهش ؛ لهش له ژێر قهمچیا دابهش .
رۆژ چاوهکانی خۆی لێک نا؛ چما دڵ ئیتر جه سینگی رۆژا له خورپه کهوت و قهمچیهکان دادهبارینه سهر پشتی پیاوێ که ئازاری ئهکێشا- ههرچهن نه ژ قهمچیهکان و! خهڵکێ که کۆ ببوونهوه به یهکتریان دهگووت : ئهمه کێیه که به ههر رووشانێ وروژانێ ههڵئههنجێنێ ؟- دهردهداران ئهبێ لۆی بگرین و خۆیان ئهگریان؛ چما که خاوهن دهرد بوون ! ئیدی قهمچی بوو و لهش و؛ لهش له ژێر قهمچیا بوو و ئاسمانی سهرهونخون له تاو مهرگی رۆژ ئهیگرمان . کابرا قهمچی و قهلبی له ئاسن بوو . من روانیم وله پشت تاریکایی و ئێشهوه یامای قهڕاڵم دی که هۆشیار بوو. ورد روانییه من و هۆشیار بوو. وا - ئهو- مهستی هۆشیاریی خۆی بوو و، له شانهکانی منهوه سوورترین خوێنی من ههڵچبوو . ئیدی قهمچی بوو و لهش و، لهش له ژێرقهمچیا بوو و،ئاسمان به سهر لاشهی رۆژا چارشێوێ رهشی کێشا . ئیدی شهو بوو و گۆرانیی پیاوی مهست! چاوی قهمچی ئیتر لهشی نهدی و، دهستی قهمچی له دووی گهڕا و نهیدیتهوه . وا زهوی نووست و ئاسمان نووستبوو و ههنووکه له ههموو ئهم دنیا نووستوه بێدهنگهدا تهنیا منی ههژدیهاک له گهڵ ئازاری خۆ به خهبهر بووم و دڵی من به بێ فرمێسک ترین چاو ئهگریا. وێسه سوورترین خوێنی من تهنیا ئاگری رۆشنی ئهم دهشته خامۆشه بوو. من روانیمه خۆ که وهک بینی ئاو ئهلهرزم . من روانیمه خۆ که وهکا مار پهپکه دهخۆم . له پهنجهی پێ ههتا تهوقی سهر – من – خۆم دیت که ئێشی بوو و. ئێش له پاوه ههتا سهر له لهشی منا باڵای ئهکرد و، ئێش له دهمارهکانی منا ئهکوڵا و، ئێش له دووی رێی هاتنه دهر دهگهڕا . ناکاو من گرمۆڵه بووم و گشت لهشم تێک ئاڵا و، من ههڵلهرزام و، گشت لهشم ههڵلهرزا و،من خۆم له خۆما رۆ کرد و،من بهرهو ناخی من چووم و ئهو چهل له منهوه- له قووڵایی بوونی منهوه- به تهوس و تهوژمێکی تیژهوه ،دوو مار- وێکهری وروژاو و وشهوش وره بهر – سهریان ههڵدا؛ وهکا خۆ دهرباز کردنی شێتانهی ئاگر و دووکهڵ له چاوهی بێدهنگترین کێوهوه ! رێک وهها – وهکا خۆ دهرباز کردنی شێتانهی ئاگر و دووکهڵ له چاوهی بێدهنگترین کێوهوه – ئیدی دوو ماری گرمێنهر له شانی منهوه سهریان ههڵدا؛ رهش وسوور؛ که خوێن بوو وئازار بوو و. من روانیمه خۆ و فرمێسکم رژاند؛ چما که ئهمانه ماری رق بوون !
ئهوسا من قووڵ تێفکرام. بیرم له وڵاتێ کردهوه دووره دهس وچۆڵ . و هزری من رێی برده وڵاتی دوورهدهس و. من به کێوی کهف و کوڵمهوه جه سهر زهوی پڕ جهخار ههستام که منی له سهرپشتی خۆ راگرتبوو. نوها 'با' ئاڵا دارستانهکان؛ شهپۆلهکان رۆخهکانیان تێک ڕمان؛ ئاسمان گرماندی و ههورهکان گریان؛ دنیا به ژانهوه روژێ نوێ زا و – من بهرهو وڵاتی دووره دهس دهچووم .
بهندی چوارهم
[] ئهز بهرهو دیاری دووردهس دهچووم ههتاکوو ماریهلی دهروونم به خاکی تاریک بسپێرم ، نووکه مهلی ستران به خهمان بێژی رۆژ له داڵدهی فڕی بوو و،پیاوێ که دڵی خهمبارانه لێی ئهدا مارانی دهروونی بهرهو گۆڕی دهم داپچڕاوی دیاری دوور دهبرد . ههی شهو تۆ چاودێری چیت بهگرمهی ههورهکانت و توڕهییت؟ ئهو کابرا به کؤڵه کهسهری خۆیهوه له رێ نهناسراوهکانهوه رۆیی . له زهوییه نووستوه کپهکان تێپهڕا و، زهوییه نووستوه کپهکانی تێپهڕ کرد . ئهو درێژهی رێی بهکۆڵه کهسهری خۆیهوه بڕی و؛ له رێدا سترانێکی بێ سزای نهچڕی. رۆیی ههتا به ووشکه وڵاتی دووردهس گهیی . ئهو دیاری دووری دی که تهپ و تۆزی له پێش چاوی خۆ لائهدا ههتا باشتر سرنجی ئهو بدا و،دیتی که دهمی گۆڕی دهم داپچڕاوی ئهو زیاتر داپچڕا . کابرا گازندانه گازی کرد که ئهی گۆڕی ترسێنهری چۆڵ! من مانوویهکی مهینهتبارم و هاتووم ههتا مارهکانی دهروونم به تۆ بسپێرم . ههنووکه ورد بڕوانه من و بڕوانه که زهوی تۆ مارهکانی من گل ئهداتهوه؟
گۆڕی چۆڵی ترسێنهر زاری خۆی کردهوه و گووتی: من مارهکانی تۆم به بێ تۆ ناوێ . من هیچ مارێکم به بێ شانمار گل نهداوهتهوه و هیچ پیاوێ نهیتووانیوه مارهکانی دهروونی پێش له خۆی به خاک بسپێرێ .
کابرا گازندانه گازی کرد: ههی گۆڕی چۆڵی ترسێنهر ! تۆ بۆ مارهکانی من گل نادهیتهوه؟ بۆ مارهکانی منت بێ من ناوێ؟ ئاخۆ مارهکانی من بۆ ههمیشه بهسهر شانی منهوه ئهمێننهوه؟ و تۆ مانوویک مانووتر دهگهڕێنیتهوه؟
گۆڕی زهندهق بهری چۆڵ پێچی له خۆ دا؛له زهوی ووشکهوه گژهبای تنووک بهرز بووهوه و شهوی رهش ههستا . کابرا گهلێ گوێی ههڵخست وهیچ وڵامێکی نهبیست !
ههی شهوتۆچدهگرمێنی به جمیانی توڕهی ههوره رهشهکانت؟ ئهو کابرا گازندانه گازی کرد: تف له رێگه پێوراوه بێ بایهخهکان! – و ههزار ساڵ دواتر، کابرایهک که له رێگهیهکی دوورهوه تێ ئهپهڕا به دهنگی بهرز گریا .
کابرا به خۆی گووت من بهرهو شاری نزیک ئهچم . من لهوێ ژ بۆ خۆم خانووێک ئهئاڤرێنم و بهرهو شاری نزیک چوو ههتا لۆ خۆ خانوو بینا بکات . ههی شهو تۆ چ دهگرمێنی به جمیانی ههوره رهشه گرمێنهرهکانتهوه؟ ئهو کابرا به کۆڵه کهسهری خۆوه له لاڕێ له خۆڕا شاراوه و نهشاراوهکان تێپهڕا و؛ له لا ڕێ له خۆڕا شاراوه و نهشاراوهکان تێپهڕا . ئهو گشت رێگهی بهخهمی گرانی خۆیهوه بڕی و؛ له رێدا سترانێکی بێ سزای نهچڕی . رۆییشت تا وهکو بهشاری نزیک گهییشت . ئهو شاری نزیکی دی که خامؤش بوو و دروازهی قاییمی شاری دی که دهکرایهوه .کابرا گازندانه گازی کرد : ههی قاییمه دروازهی ئاوهڵا ! من مانووێکی مهینهتبارم و هاتووم ههتا لهم باژێڕه لۆ خۆم خانووێک بئاڤرێنم . نهۆ تۆ ورد له من بڕوانه و بڕوانه که ئاخۆ شاری تۆمن به ماره کانی دهروونمهوه گل ئهداتهوه؟
قاییمه دروازهی ئاوهڵا دهمی کردهوه و گووتی : له شاری مه مارهکان کهم نین و،خهڵک خۆراکی یهکدین و، مارهکان و مرۆڤهکان خۆراکی زهوین و،زهوی گۆڕێکی زهندهق بهری ههڵۆڵ . من سێ جار له سهر یهک ئهڵێم : تۆ خۆراکێ باش لۆ مارهکانی شاری مهی .
کابرا گازندانه گازی کرد: ههی قاییمه دروازهی ئاوهڵا ! من نه هاتووم ههتا خۆراکی مارهکانی شاری وه بم . من له رێگهی دوورهوه هاتووم وهاتووم ههتا لێره بۆ خۆم چاوه خانووێک بینا بکهم . ئاخۆ شاری تۆ من به مارهکانی دهروونمهوه گل ئهداتهوه ؟
قاییمه دروازهی ئاوهڵا هاته یهک و بهسترا . به سهر شاری نزیکهوه ههوری تنووک خێوهتی ههڵداو شهوی رهش سهری گرسا . کابرا گوێ راگرانه ما و هیچ وڵامێ به گوێیا نهدرا .
ههێ شهو تۆ چ دهڵێی به زاری ههڵۆڵی بێ هاوارتهوه؟ئهو کابرا گازندانه گازی کرد : تف له رێگه پێوراوه بێ بایهخهکان ! و سێ ههزار ساڵ دواتر، ئهوهی که له رێگهیهکی دوورهوه تێئهپهڕا به دهنگی بهرز گریا .
بهندی پێنجهم
[] سا من دیسان به باره جهخارهکانمهوه ملم له رێی خۆ نا و ،له درێژهی رێگهی درێژی خۆما ، ماره لاسارهکانی دهروونم به لێدانی شمشاڵی شووانیی دهکرده خهو و، جار بوو که خۆ له گهڵ مارهکانی دهرونما چاووم دهچووه خهو و؛ من رێم دهپێوا ؛ کوێره ڕێ تهسکه بێ کهڵک و بێ ئهنجامهکانم له ژێر پێ نا، پێچهڵاو پڵووچی رێگهله نووستوه کپه کانم له پاوه دا . گشت قۆرته ڕێ یان داوێنه یام رهوهزێکم تێتهقان ! من له شاری کوێران تێپهڕام و له قهڵاتی خامۆشان.من له قهڵای حهوبهند وکهنداڵی بهر بهندئاوی زنجیر تێپهڕام . من ههموو ئهم شارانه گهڕام. من له رێی خۆدا دیتم که گشت چتێ له گهڵ چتی دی به شهڕ دێ. گشت رووناکایی له گهڵ تێکڕای تاریکایی وگشت بهزینێ له گهڵ گشت بهزاندنێ . هاوارله گهڵ بێدهنگی و خهفهت له گهڵ شادی.[ منم دی - منیش – له گهڵ خۆ بهشهڕ دێم ] و رۆژێ، ئهو حهلهی که به رێگهیهکدا دهڕۆییشتم،کوێرو تهسک و بێ بایهخ و بێ ئهنجام و - شمشاڵی خۆم به ژانهوه ئهژهند- له رێگهدا- من - ناکاو راوهستام . روانیمه ئاسمان که بهر بڵاو وبێ بڕانهوه بوو. روانیمه رێگهی خۆم که له دڵی بێ بڕانهوهییدا ون ببوو . من راوهستام و، روانیمه ئهم دووانه و له گهڵ عهرزی ژێر پێما ههڵ لهرزام . له دڵی خۆما گووتم : ئاخۆ من رامکردووه؟ وله ئاسمانا ههوری مهینهت ئهڕوی و، هاواری ئازارم ههڵدا: من بۆچ ههڵاتووم ؟ و له ئاسمانهوه ههوری جهخار ئهباری.ئهوسا من شمشاڵی شووانیی خۆم بهدهسته زبرهکانی خۆ شکان و وا ماره نهوسنهکانی لهشم به خورۆشهوه راپهڕان. من گووتم بهرهو شارهکهم که له دادپهروهری بێ وهرییه دهگهڕێمهوه و ، و نووکه له سای دیواره بهرزهکانی شارهکهمدا بووم که لهوا داد پهروهری نهبوو !
بهندی شهشهم
[] ئهمه شار بوو! من روانیم . ئهمه شار بوو که شڵهژا بوو، پڕ له مرۆڤی ناساخ ودارماڵی ئازارهکان و ئهوان خهڵک بوون،پێکهوه نووساو وهکا دهنکهکانی زریزهیهک و! ئهوان دهگریان . چما دهردهداران بوون . من روانیمه ئهوانهی چڕو چاویان خوێناوی بوو و، له حاس من بڵاوهیان کرد . روانیمه ئهوانهی مینا شێت هاواریان ئهکرد ویارمهتی دهریان هیچ بوو و! دیتم ههڵاتنی بیلبیلهی خهڵکان ، له حهنای کاروانی سبهی رۆژا؛ که وریایی دهری نادیاری پڕتاو- سات به سات – به لورهی ترسێنهر، دههۆڵی خامۆشیی ئهکوتا ! له شارا بای تا و یاو ئهیدا له ههر کهس که تێدهپهڕا و ، قهمچیهکم دی که بهرز بووهوه و بهرزتر و،له سهر پشتی شاری مانوو نیشتهوه و ، سهر له نوێ! هاوارێکم بیست که گووتی: وهی لهو کاته و! دیوارهکان بهم هاواره رووخان وپیاوێ سینگی خۆی ههڵدڕان با بڕوانێ که دڵی تێدایه یام نا و- بوو و خورپهی ئهدا و؛ئهو یهکه دهماری شهو کرد با بڕوانێ که خوێنی تێدایه یان نا و- تێیدا بوو و سوور بوو ! هیچ کهس منی نهناسی و من هیچکهسم نهناسی . پاشان تاریکی گرسا ودیتم داڵی شهو له سهر کهلاکی شار نیشتهوه و من لۆ ئهم ههمووه ، فرمێسکم نهبوو،له تاریکیدا- له مژی لێڵی تاریکیدا- زنجیرێکم دی ههڵواسراو و ئهم زنجیره به منی گووت : ههی ههژدیهاک که رهنجی تۆ پڕشکۆیه ! وردتر بڕوانه من و باشتر ووتهی من له گوێ گره ؛ چما که من له تۆ به تۆ نزیکترم . بهرهو قهڵای ههره بهرزی شێت بڕۆ که وا گهردنی بهرز گرتووه – یامای قهڕاڵ وا لهوێیه . ئهو بهتۆ ئهڵێ چ دهقهومێ و،وا من بهرهو قهڵای ههرهبهرزی شێت دهچووم که گهردنی خۆی رێک گرتبوو . گهییشتم و روانیم که ئهمه کهسکه مهزرای منه که بنجی گشت گیایهک له زهوییهکهیدا مردووه و ، قهڵایهکی تیا رواوه ئێجگار بهرزوشێت و؛ هاوارم کرد !
بهندی حهوتهم
[] ههی شهو، منی دهردهدار بهرز هاوارم ههڵدا . ئهوه قهڵای شێتی بهرز ئاوڕی دایهوه ؛ کابرایهکی دی بچووک و ورد؛ ههموو ههرا و هات و هاوار. قهڵای بهرز ، شێتانه پێکهنی و ههژدیهاک له سهر بانی قهڵا یامای قهڕاڵی دی که پێدهکهنی :
- منم شا یاما که مردن له حاسم کۆڵی دا ! من داهاتووبینانم ههس،شهراب و ههنگوینی ئهوان له سهر منه و چاره سهریهکانی من له سهر ئهوان . ئهوان گووتویانه سبهینێ گژهبایهکی سارد ههڵدهکا که هیچ چتێ بهرگهی ناگرێ . زهوی پاک ئهماڵێ و ههر چی بوونهوهره ئهمرێنێ ههتاکوو بێداد نهمێنێ و بنجی گشت ناحهزێ بڕزێ . من که نیم و گووتم قهڵایهک ئهئاڤرێنم به چهشنێ قاییم که نینۆکی کڕێوه نهیکڕێنێ و بهرزاییهکهی پای مهرگ بسوێنێ و ئهوا ئاڤراوهترین قهڵام ئاڤراندووه . من ژنان و گاڵته چیان و وهستایانی باشترین ساز و شهرابم هێناوهته ئهم قهڵایه . من قهڵای خۆم به لاوان و شیرین دووان و رهسهن پیاوانی پۆشته وپهرداخ و گهوههری سهوز و سوور خهمڵاندووه و جهخارم ههتا پشت دیوارهکانی ئهم قهڵایه راو ناوه . ئهوان ئهڵێن - [خهڵکی ئهم شاره دهڵێن ]- ههی شا یاما که ئهوهی بتهوێ ههته، ئێمه بۆ قهڵا بهرزهکهت راگوێزه و له سارده سهرمای مهرگ بمانپارێزه و من لۆیان ئهکهنم و دهڵێم : مهرگ گهلێ شیرینه بۆ ئهو کهسهی ههرگیز شادی نهدیتووه !و...
ههژدیهاک شێتانه ئهگرمێنێ : ههی شا یاما مهگه تۆ شادیت به کهس هێشتهوه ؟و...
شا یاما پێدهکهنێ و دهڵێ : من دابهشکهری شادی لهناو خهڵکا نیم- ههی ههژدیها کوژ، لۆ من و شایهنی من تووانینه ، که قهڵای بهرزی خۆ دامهزرێنم و به مهزنانی حهوت بنهماڵهی ههڵبژارده بیڕازێنمهوه . هۆی – که دوور بی و دیتنت نهبێ؛ خۆزگه له تۆ باس نهکرایێ و نهمبیستایێ؛ ئهرێ لهم رووناهیه ناکاوهی لێڵه رۆژدا،ئهوه چییه له سهر شانهکانی تۆ؟ نا- من ئیتر له گهڵ تۆ نایهمه گۆ ! من به سهر شانهکانی تۆوه چتێ دهبینم که تاکوو ئێستا نهمدیتبوو؛ دوو ماری رهش و سوور و بێ ئۆقره! له نووسراوه کهونینهکانی ئێمهدا پیاوانی وهکا تۆیان به دێو ناو برده کرده .
ههژدیهاک چووهوه بهخۆدا و پێچی له خۆ دا و، به گشت هێزی خۆ له ناخی ئێسکهوه بهرزترین هاواری ئازارهکانی ههڵدا: من که نهمویستبوو دێو بم ! من که نهمویستبوو دێو بم! و – پێنج ههزار ساڵ دواتر،ئهوهی که ههمیشه له رێگهیهکی دوورهوه تێئهپهڕا- به هات و هاوارێکی شێتانهوه گریا .
وا ههژدیهاک هاواری ئهکرد: له پشت دیوارهبهرزهکانی قهڵا؛ له چۆڵگهیهکی تاریکا،له داوێنی کێوێکا که فره بهرز بوو،له ژێر بارسایی ههورهکانا که قوورس بوون و ، قهڵا وهکا شاخێکی خهو لێ کهوتوو خامۆش بوو !
بهندی ههشتهم
[] ههی شهو تۆ زهریا وهبیر من دێنیتهوه،ئهو کاتهی که وهکا تابورێک- [به سهرکردایهتی رک]- هێرش دهباته سهر رۆخهکان و به سهریانا زاڵ ئهبێ . تۆ کڕێوهم وهبیر دێنیتهوه ،که رهشه و سهخته و زهختێنهره و زهوی رادهماڵێ له ههرچی بوونهوهره!- من چوومه بهر کونی ئهشکهوتێ که کڕێوهی تیا نووستبوو و ؛به هاواری ترسی خۆ رامچڵهکاند که وهره ئهمه من ! وههنووکه با رهشی مهرگ ، مهرگه بای زاڵم وزاڵی گشت بوونێ راماڵ،به گهورهیی ترسێنهری خۆی رووباری من راوهستا بوو. دووکهڵینێکی پێچ له خۆ دهر و گهشهکهر،که بێ پشوو زهوی ژێر پێی منی ئهڕنی! سا چاوم لێ قونجاند و تێم چریکاند: بڕوات و نهیهتهوه ئهو کات و شوێنهی که به خۆشهویستیی دوو کهس بوونم پای گرت ههتا بکهوێته سهر رێگای قین . بڕوات ونهیهتهوه ئهو کات و شوێنهی که هاتمه دنیا . بڕوات ونهیهتهوه ئهو کات و شوێنهی که ماری سێ قهپۆزی قاقڕیم تێشکاند تاکوو ئێرهیی له جهرگی ناپاڵهوانانی پیلانگێڕا بنج داکوتێ. بڕۆیت و نهیهیتهوه با دێوی کڕێوهکهر-ههگه ههوهڵ کهس نهبم که به رکی خۆ دهیهاڕی؛ که لۆ من مهرگی خزمان، بهم سووکایهتیهی که تۆ مهبهستته ، نهدیتن چاتر؛که دیتنی رهنجی هیچ بوونهوهرێکم پێ ناکرێ. لێم تێبگه که به پێی خۆم هاتووم !
ئهوسا ئهو- با مهرگی ئێجگار تووڕه- زاری ههڵپچڕی و بهو چهخماخه گرمێنهرهیهوه بهمنیگووت:ههیههژدیهاک، تۆ ئاڤراوی ههتا تهنیایی به تۆ تاقی بکهنهوه و، ئازار به تۆ تاقی بکهنهوه و، رهنج و دهرد به تۆ ههڵسهنگێنن،ئهو- کڕێوهی رهش و سهخت و زهختێنهر- به منی گووت : ههی ههژدیهاک، تۆ نامری،تۆ نامری ههی ههژدیهاک،مهگهر ئهو ساتهی شا مایا مردبێت![ من تێفکرام] ههنووکه ئاسمانی دهم بهیان بێدهنگه .[من روانیمه ئهم بێدهنگیه. ئهو پهلهوهره سپی باڵهی که رای دهکرد ؛ روانیمه ئهم دوا باڵنده]و ئهو وهکا چهخماخه گرماندی : لهم بێدهنگیهدا چتێ ههیه که باڵ ئهکوتێ- [ ئهمه دڵی من بوو]. وا ئهو دووکهڵ رهنگه بێ بڕانهوه [ لهودا گرد و کۆی گشت ههڵکرده ههڵمهت بهرهکان ] وهکا وشترێک و گامێشێک و بهرازێک وگورگێکی رهوهک،به لهز بهم شانه و شانی منا تێپهڕی و،به شێوهی کڕێوه و بۆران و رههێڵه و تهرزه رووی له شار نا – [ لۆ خهڵکێ که درگاکانی قهڵای بهرز به روویانا داخرابوو] – گرماندی و لرفاندی و باراندی ، ماڵ وێرانکهر و زهوی دڕ ! من دیتم که دار بائهم و ههنجیر بنجی خۆیان له بیر بردبوو و پیاوێ بێ ئهسرینیی خۆی ئهنێژا و ، دیتم چلۆن مهرگه بای تیژ پای زارچای، وهکا ههشت ئهسپی رهش و ههشتا ئهسپی رهش و ههشت سهد ئهسپی رهش- کۆڵانهو کۆڵان- له دووی خهڵکی راکهر غاری ئهدا و ، دیتیشم چلۆن دڵی ژن له شوو ههڵکهنرا و، خۆشهویستیی برا له گهڵ برا فهوتا و، پێوهندیی دۆست له گهل دۆست پسا و، ههر وهها چلۆن شیوهنی فراوانی شینگێڕان نهبیسترا و؛ لاڵانهوهی پڕسۆزی دایکێ ئهژنۆ شکاو لۆ ژیانی جگهرگۆشهی- به رووخسارییهوه بوو به سههۆڵ و ، چلۆن گریانی شیرهخۆرهیهک بێ وڵام ما ! پاشان دهلاقهکانی ئاسمان بهسترا و؛ زهوی زاری داپچڕا و، ئیتر دڵهکان نهتهپی و خوێن سوور نهبوو و، دهستهکان ئاوهڵا بوو و، چاوهکان بهسترابوو و، فرمێسکهکان قهتیس مابوون و، بای مهرگ زالتر له گشت ! ئیتر کهس ئاخێکی ههڵنهکێشآ و سترانێکی نهبیست و تیشکێکی نهدی و،ئازارێکی نهچهشت و، کۆتێک له ئهو به ئهو نزیکتر نهبوو. من گریام و دیتم کارنامهی رێگهکان پێچرایهوه و، لهشی رازهکان ژاکان . کانیاوه کان داپۆشران و، سنوورهکانی دهشت وهرگهڕان و، خۆشهویستی نهما و، پهلهوهرێ نهبوو و، سترانێ نهپشکووت و، دهلاقهکانی ئاسمان بهستران و؛ دهلاقهکانی ئاسمان بهستراو ، دهلاقهکانی ئاسمان بهسترا و، بهسترا و،بهس !
بهندی نۆههم
[] کۆتایی هاتبوو، کڕێوهی رهش و سهخت و ترسێنهر کۆتایی هاتبوو .ههی شهو، تۆ کڕیوهیهک وه بیر من ئهخهیتهوه که کۆتایی نییه .
ههنوکه من وام له بیر باژێڕێکا که وا بزا ههرگیز نهبووه و،خهڵکێ که ئهڵێی ههرگیز نهژیاون و، دیتم که داڵی شهو له سهر لاشهی شار ههستا و، من ههستام. به کؤڵه کهسهری سهرشانی خۆ له سهر زهویێ پڕ جهخار که منی له سهر پشت راگرتبوو ههستام و، نووکه رووبهرووی شا یاما بووم؛ له ناو چاک بهلادا کراوانی وی و مارهکانی من فیشکه فیشک، پهلهی ژار هشتنیان بوو- [ من چووبوومه ئاقار شا یاما ] – وئهو پێدهکهنی نزارو منی دهکزاند :
- به ژاری کام مار تۆ من ئهمرێنی؟ هیچ گهزینێ له ماری ژیانی منا کار ناکا، من خۆم سهرتا پا ژارم !
ههنووکه مارهکانی من له فیشکه کهوتبوون ! تۆ قهتت نهدیوه مارێ که خۆی بگهزێ و، مارهکانی من خۆیان گهستبوو و ژاری خۆیان کردبووه لهش خۆیان و،وا له فیشکه فیشک کهوتبوون . گووتم ههی یامای خۆگر ، دهسا تۆ من بکوژه !
شا مایا ئیترپێنهکهنی . پێنهکهنی و گووتی: من داهاتوو بینانم ههیه و چارهسهریهکانی من لهوانهوهیه . ئهوان گووتویانه - به منی سهر بهرزیان گووتوه- ههگه تۆ بمرێنم ، خۆیشم دهمرم . من تۆ ناکوژم ههی ههژدیهاک . من هانجی باژێڕێ بینا ئهکهم و باژێڕگهلێ و. خهڵکێ ئهڕژێنمه ناویان بهرهی ژنان و گاڵتهچیان و داهاتووبینان و مهزنان ودهس پهروهردهکان، من کۆیله گهلی دیکه دهئاڤرێنم- ترساو له ژاری زبانم، که له ژێر رکێڤی خۆم و چزووی پۆڵایینی شیرا بن - با سهر بزێوی نهزانن و، باشتر فرمانهکانی من بهڕێوه ببهن .
منی ههژدیهاک به ژانهوه سهری خۆم داخست و،به ژانهوه سهرم ههڵهێنا؛ به جهخاری فرهی خۆوه روانیمه ئهوو ئهوسا گشت لهشم بووه هاوارێ :ههی یامای خۆگر، من له گهڵت به شهڕ دێم !
پاشان منی تهنیا بووم که به سهر پهنجه سهختهکانی خۆبن قهڵای بهڕزم ههڵئهکۆڵا. ههنووکه پاڵهوانی رۆژ ویستبووی سونگ بهاوێ و، لایهنی شهڕکهری شهو مهتاڵی ههڵهێنا بوو.دیتم که ههڵکۆڵانی بناخهی قهڵا دهستهکانی پێویسته ودهستی من دهستهکان نهبوو و، شهڕکهری شهو ئهیگرمان : که من ! هیچ بنچینهیهکی قهڵای بهرز بهسهر پهنجهی من ههڵۆڵ نهبوو و . قهڵای بهرز قاییمتر بوو، قاییمتر بوو لهوهی !
بهندی ده هه م
[] ههنووکه ئهمه منم ، بهم بهرزاییهوه راوهستاو،نیگام رێ دهکا و شارهکان له ژێر پێمان. له شارهکانا مردووهکان ئاڤراوترین قهڵاکان دهئاڤرێنن ، لێک دهڕوانن بێدهنگ و، له دڵهوه لێک ماڵئاوایی دهکهن و، له ژێر هاواری ئهو قهمچیهدا بێدهنگن . ههتاوی مردووهکان تاریکه و شا یاما خاوهنی ئهم ههرێمهیه و،گرمهی ههوری ئاسنین تهنیا چهخماخهی شاری مردووان . ئهوسا من دهچمه پێشهوه و هاوار ئهکهم : وهی له قهمچیهکان چما دهپسێن و وهی له قهڵا بهرزه کان چما رماون . منم ههژدیهاک که زارۆکی ئازاری زهویم و؛منم که هاوارم له پشت ساڵانهوه بهرزه . منم که چهنا ساڵه ئهم رهشمارانه به شان ههڵدهگرم و لاشهی خۆم - که کزهی لێ کهوتووه - لهم رۆ بۆ ئهو رۆ رادهگوێزم و ،ئهمه هاواری تاڵی زهوییه که پێتانی دهڵێم : وهی له قهمچیهکان چما دهپسێن و وهی له قهڵا بهرزهکان که رماون ! زهوی دهڵێ : ههی سهرشۆڕ، له سهر پشتی من قاییم راوهسته که لهرزی جمگهکانی تۆ من دهلهرزێنی . ئهو دهڵێ ؛ ههی پشت چهماو ، تۆ زارۆکی زهویت ،مههێڵه پێش لهوهی بهره و ئامێزی من بگهڕێیتهوه ، دڵی خۆت ببێته ئهشکهوتی مهرگ ! ههی پیاو بهرز بڕوانه ،بهرهو ئاسمان وبڕوانه که ههوری قهمچیهکان ئاسمانی داپۆشاوه . من هاتووم ئاسمان – وا رهش ههڵگهڕاوی قهمچیهکانه – وه بیرت بهێنمهوه ! داد لهم بێداده ؛ سهرشۆڕیی دوور بێ له گیانت ؛ ئاخۆ ناوی کامرانیت بیستووه ؟ ئاخۆ ناوی گهوههرانێ وهکا شادی و روونی و دادپهروهری و خۆشهویستیت ههرگیز بیستووه ؟
ئهمه بووهاواری من ،که ههرگیز وڵامێکی وهرنهگرت.چما روانیم که چاوهکان بهبێ تووانی دیتن ئاوهڵان و گوێکان بهستراون . ههی شهو ، تۆ له چ دهگهڕێی له لمستانی ووشکی ئاسمانا ؟ هاواری من به بهردهمیانا تێپهڕی و ئهوان ماق ومات ! پاشان یامای خاوهن دهسهڵات ئهبینم که له بهرزایی قهڵاوه هاوار ئهکات : منم خاوهنی ئهم ههرێمه و مه چهنا سهدهیه مردووین ! دهسا من راستتان پێ ئهڵێم . من له ئاسمانهوه نیشانهگهلێکم بۆ ئێوه هێناوه . نیشانهی پاداشی چاکه و نیشانهی سزای خراپه . له نیشانهکاندایه که کابرایهک بۆ لاتان دێ ، ناشیرین و رهسهن مار، خۆراکی ئهو مێشکی ئێوهیه . له زبانیا ژارێ دهبینرێ که تیژترین ژاره و له ووتهیا جادوێک بهدی دهکرێ که فریودهرترین جادووه. من له ئاسمانهوه نیشانهم بۆ ئێوه هێناوه . نیشانی وردکه زێڕو نیشانی قهمچیهرهشهکان ! لهم نیشانانهدا هاتووه که ههر ووتهیهک نهێنیهکی دوو لایهنهی تێدایه که مینا زهریا لێک دهچن و وهکا زهریایش لێک دوورن ! له نیشانه تاڵه ئاکام شهڕهکانا هاتووه که : وهی له وهی به هاواری ، مردووهکان بلهرزێنێ ؛ چما قهمچیهکان قاییمترن و وهی لهوهی زمانی ههژدیهایه ؛ چما من زنجیرم لۆ دهست و پێ ئاڤراندووه . ئهمه فرمانی خاوهن دهسهڵاتتانه : ئهو پهت کهن . به توندترین کۆت و بهند !
پاشان قهمچیهکان دێنه خوار و مردووهکان ههڵدهستنه سهر پا و بهرهو ڕووی من هوروژم دێنن و له پێش ئهوانهوه ئاسنی ئاسنگهرێ ، که وردکه زێڕله پهنجهیدایه و دێوی شهو به بۆڵهبۆڵ ئهگات و من چاو ئهقونجێنم و شهو سێبهرم بۆ دهکات و من به ژانهوه چاوهکانم ههڵبڕی و خۆم لهم زنجیرهدا دی که شا یاما منی پێ پهت کرد بوو . له سهر ئهم کێوه ههره بهرزی ئێجگار گهوره – دهماوهن ! و زنجیرم له خۆ به خۆ نزیکتر دی .
بهندی یازدهههم
[] ههنووکه ئهمه منم ، که ئهم کێوهم ناوهته سهر شان و، له ژێر پاما شارێک و خهڵکان نووستوون . مردووان ، ههتاههتایی له خهودان و من له گهڵ گرمهی بێدهنگی خۆدا تهنیا ماومهتهوه. بیری ئهو مهرگه با کڕێوهکهره دهکهومهوه که پێی گووتم : ههی ههژدیهاک تۆ نامریت . مهگه ههوهی که یامای ئاڤرێنهر مردبێت و! - شهو دهبینم که به گشت قورسایی خۆیهوه خۆ ئهدا به سهرما و ، من هێشتا ههر زینووم !
کۆتایی نووسهر1338
پێداهاتنهوهی 1340
وهرگێڕ29/2/1381
ههتا 11/3/1381